In Tilburg gaan ze me toch iets leuks doen! De eenakter Cavalleria Rusticana van Pietro Mascagni wordt er uitgevoerd door studenten van de Fontys Hogeschool. Toegegeven: vroeger moest je niet in Tilburg zijn als het om zang studeren ging, maar tegenwoordig zijn ze erbij hoor, daar in Tilburg. Ze leverden topkandidaten af voor de AVRO-programma?s ‘Op zoek naar Evita’ en ‘Op zoek naar Joseph’ (natuurlijk kauwen ze in Hilversum een succesformuler tot in den treure uit. Waarschijnlijk krijgen we nog een ‘Op zoek naar Maria’, ‘Op zoek naar Norma’ en ‘Op zoek naar Grisabella’. Zullen we een kwisje doen? Welke musicals horen bij de hiervoor staande namen?)
Sorry, een van mijn beruchte zijsporen, terug naar het hoofdspoor: Cavalleria dus. 14 en 15 maart (da?s al best gauw, snel op zoek naar kaarten: www.theaterstilburg.nl) zijn de uitvoeringen. Maar liefst 150 studenten doen er aan mee. Alleen de twee grote rollen zijn min of meer door ouwe rotten in het vak bezet. Die zijn stimmlich dan ook zo zwaar dat je ze beter niet door een niet volgroeide stem kunt laten zingen, ze zouden eronder breken? Alle andere rollen en koor en orkest worden bezet door studenten. Zo ook door een van mijn buurvrouwen uit het projectkoor waar ik wel eens in meezing. Ze had er maar slecht mee: opera moet uit het hoofd en wij zongen in het projectkoor concertant ouwe muziek. Dan mag je lekker je boek voor je neus houden en hoef je niet te acteren en dus ook niet te onthouden wanneer je op moet en welke kant je op moet lopen en meer van dat soort opera-geintjes. Ze blies dat ze het knap vermoeiend vond en vond opera maar niks. Tsja, en dan sta je op mijn tenen.
Kind, zei ik, wees blij dat je geen Ring des Nibelungen hoeft te doen?
Verbijstering was mijn deel: Ring des wat???
Mijn hemel wat motten ze nog veel leren als ze pas twintig zijn en wat word ik een ouwe pr…!
Pietro Mascagni werd geboren op 7 december 1863 als zoon van een bakker. Zijn eerste muziekopleiding kreeg hij in Livorno van Sofredini; hij studeerde verder aan het Conservatorio Giuseppe Verdi in Milaan en had daar onder andere les van Amilcare Ponchielli en Michele Saladino.
Je kunt het aan zijn muziek horen: hij deelde een paar maanden een kamer met Giacomo Puccini.
In 1884 sloot Mascagni zich aan als dirigent bij een rondtrekkend operettegezelschap. Hij was toen al een tijdje aan het opera-componeren. Pas in 1889 had hij er echt succes mee: hij wint met zijn Cavalleria Rusticana een eenakter-wedstrijd. De premiere van de Cavalleria was op 17 mei 1890. Mascagni werd er wereldberoemd mee.
Grote kracht van de Cavalleria is dat hij behoort tot de stroming van het verisme: dat wil zeggen dat het verhaal gaat over gewone mensen, in ?gewone? situaties (voor zover je moord en doodslag tot de gewone situaties kunt rekenen, maar u zult begrijpen wat ik bedoel). Het publiek kon zich makkelijker identificeren met deze hoofdrolspelers.
Het verhaal: Turridu, heeft zijn kleine dorp in Sicilië tijdelijk moeten verlaten wegens dienstplicht; als hij terugkomt ontdekt hij dat zijn vroegere verloofde, Lola, nu getrouwd is met Alfio. Hij begint een verhouding met Santuzza, maar kan zijn Lola niet vergeten. Aan het begin van de opera brengt hij een serenade (achter de coulissen, mooi!!!) aan zijn Lola, hij heeft toch weer de nacht met haar gedeeld, nu koetsier Alfio even weg was.
Santuzza komt erachter dat Turridu haar bedriegt en brengt Alfio op de hoogte (bent u er nog?)
De twee mannen komen elkaar tegen in het cafe en Alfio daagt Turridu uit. Die neemt de uitdaging aan en achter het toneel vindt het duel plaats. Als iemand roept: ‘Hanno ammazzato compare Turridu’ (‘ze hebben vriend Turridu vermoord’), zakt Santuzza voor op het toneel in elkaar: ze heeft door haar verraad haar geliefde verloren…
Saillant detail: het slot van de Godfathercyclus speelt zich voor een deel af tijdens en kort na een uitvoering van deze opera. De muziek van Mascagni past fenomenaal bij de laatste dramatische scènes. Ik hield het niet droog toen Al Pacino zijn stervende dochter in zijn armen hield. Hoewel schurk van de bovenste plank had ik vreselijk met hem te doen en de muziek van Mascagni hielp de tranenvloed mee…
In het filmpje de aria ‘Voi lo sapete o mamma’ van Santuzza, hier gezongen door Tatjana Troyanos. Prachtig. Ook hier is trouwens weer heerlijk vergelijkend warenonderzoek te plegen: er staan verschillende uitvoeringen van deze aria op You Tube (waaronder een vreselijke concertante van Agnes Baltsa).