Monthly Archives: November 2018

U kunt er nog naar toe, op het moment dat ik dit typ, nog negen avonden! Beginnend dinsdag 13 november en eindigend zondag 2 december. Ik bedoel naar ‘Il barbiere di Siviglia’, liefkozend door mij altijd ‘de barbier’ genoemd… En in Amsterdam naar de Nationale Opera. O, heerlijke opera. En dit keer is het feestje dat de barbier altijd is extra leuk: Lotte de Beer doet de regie. Ik zag de trailer en was verkocht, wat een kostuums en aankleding en vaart; iets wat opera – en vooral komische – nogal eens te kort komt.

Lotte de Beer regisseerde al eens eerder bij De Nationale Opera. Ik vond niet alles even mooi, maar vondsten waren het, dat valt niet te ontkennen. Over de regie van Hänsel und Gretel was destijds nogal wat te doen. Haar enscenering van Puccini’s Il Trittico bij de Bayerische Staatsoper, was een doorslaand succes en bracht haar naar de wereldtop.

Het verhaal in ‘Il barbiere di Siviglia’ draait om Rosina, op wie graaf Almaviva verliefd is. Zij beantwoordt zijn gevoelens, maar haar voogd Bartolo wil met haar trouwen om zo een flinke bruidsschat in de wacht te slepen. Na de nodige geestige verwikkelingen in het libretto krijgen de gelieven elkaar uiteindelijk, dankzij de hulp van Figaro. Uit Mozarts ‘Le nozze di Figaro’ weten we echter dat het tussen hen geen rozengeur en maneschijn zal blijven… soort van feuilleton dus, die twee opera’s…
Lotte de Beer werkt voor ‘Il barbiere di Siviglia’ samen met decor- en kostuum-ontwerper Julian Crouch. Het Nederlands Kamerorkest begeleidt en dirigent is Maurizio Benini, regelmatig te gast in de grote operahuizen.

Il Conte wordt gezongen door René Barbera, Misha Kiria is Bartolo en Rosina wordt gezongen door Nino Machaidze. Bariton Davide Luciano heeft misschien wel de grootste uitdaging met zijn wereldberoemde ‘Largo al factotum della città’, bariton-killer bij uitstek. Technisch buitengewoon lastig en overbelasting ligt op de loer. En iedereen (denkt dat-ie) weet hoe het moet klinken… Ik bracht een lekker half uurtje door met het bekijken van filmpjes met ‘het Largo’… een van de beste was Thomas Hampson die de aria zingt als ‘Einlage’, in volgens mij Die Fledermaus; mamma mia wat een tempo…

Ik zat te grinniken bij de trailer om de aria ‘Una voce poco fa’ van Rosina, heerlijk tetterstuk. Niet mijn stemvak, maar ik vond het altijd een heerlijk ding om mee in te zingen. Op de een of andere manier zat dat lekker in mijn stem en ik kan het stuk na al die jaren nog bijna van begin tot eind meezingen.

Ik laad het filmpje op met de trailer waarin Lotte de beer zelf vertelt hoe het zit. Waarom zou ik het dan gaan typen…
Ik word erg energiek en blij van het filmpje; gaan zien die opera!

Ik denk wel eens: je begint een ouwe, gesjeesde sopraan te worden, Vocalies, je hebt het het eigenlijk allemaal wel een keer meegemaakt nu: goede en slechte concerten, makkelijk en minder makkelijk toegankelijke muziek, goed en slecht geregisseerde en/of gezongen opera’s, kraaienvals zingende koren, affijn, u krijgt een beetje een beeld…

Maar wat ik gisteren heb gehoord slaat alles: nondepatatten wat een avond!

Ik was met een vriendin bij een uitvoering van ‘November Music’, in de Grote Kerk in Den Bosch (da’s die met de mooie akoestiek, vlakbij de Sint Jan).
Sopraan Barbara Hannigan zong (nou ja zóng, ze gebruikte haar hele lijf en stembanden voor een uitvoering ván… za’k maar zeggen… ) de Nederlandse première van het stuk ‘Jumalatteret’ van componist John Zorn en een vrouwenkwintet zong daarna van dezelfde componist ‘The Holy Visions’

De waanzinnig goede begeleider van Hannigan verdient het om genoemd te worden: Steve Gosling. Hij was haar rots in de branding. Hij prepareerde kalm en adequaat de vleugel in anderhalve seconde tussendoor en was steeds op tijd weer bij de toetsen terug om Barbara ‘te vangen’ . Ik raak altijd ge-emotioneerd als ik merk dat muzikanten met een blik genoeg hebben om elkaar haarfijn aan te voelen.

Diezelfde emoties waren er ook bij het optreden van het vrouwenkwintet: stemvorkjes geruisloos gebruikt, een simpel handgebaar, één blik en dan een loepzuiver unisono inzetten (zo ongeveer het allermoeilijkste dat er is, als je allemaal een stem hebt die ook makkelijk solistisch werk aankan) . Ik noem de vrouwen, al zal zoveel informatie misschien niet beklijven: Sarah Brailey, Elisabeth Bates, Eliza Bagg, Rachel Calloway en Kristen Sollek.

De dames zongen een stuk waarin de middeleeuwse mystica Hildegard von Bingen centraal staat: er klonk jazz-achtige klanken, Gregoriaanse muziek en teksten, minimal music-achtige klanken, zo dissonant als de pieten en regelrecht naar je hart. Ik vond het fantastisch. Terecht dat de New York Times ooit schreef over dit stuk: “Spookachtig mooi”. Het was éng, zo goed!

En dan die Hannigan: ik kom superlatieven te kort… Voor de vertolking van ‘Jumalatteret’, een liedcyclus over de godenwereld, zoals vastgelegd in het Finse nationale epos ‘Kalevela’ je hele bereik als sopraan inzetten, alles van je stembanden en je lijf gebruiken om te vertolken wat de componist heeft bedoeld. Die was trouwens al net zo enthousiast over de uitvoering als het publiek; zichtbaar aangedaan vielen ze elkaar na de uitvoering in de armen, de pianist incluis. Ze móeten samen met de componist gerepeteerd hebben, kan niet anders, hoe weet je anders wat hij wil met zijn partituur (die ik graag eens in zou zien). Waanzinnig!

Nee, dat had deze oude, gesjeesde sopraan nog nooit meegemaakt, zoiets….

Ik laad een filmpje op met Hannigan waarin ze het stuk ‘I will go out now’ van Hans Abrahamsen zingt. Ook hier zie je dat magische contact dat alle betrokken musici met elkaar lijken te hebben. Je hoeft niet echt een liefhebber te zijn van hedendaags klassiek om dit soort dingen wel te kunnen waarderen.