Qui tollis peccata mundi

Pinksteren vandaag en hoewel niet gelovig – maar wel de muziek waarderend – vandaag een geweldig stukkie Mozart. Een klein hartje onder de grote riem van de koren, die in de Corona-crisis niet mogen en kunnen doen wat ze normaliter wel doen: troost bieden zowel voor zichzelf zingend als voor de luisteraar. Gelukkig hebben we opnames!
Mozart is hier zijn tijd ver vooruit, we kijken met hem de romantiek in. Geweldige muziek!

The gambler

Ik werd vanochtend wakker met dit ‘Lieke van de dag’ in mijn hoofd. Weet niet waar het vandaan kwam, zal wel in een droom gezeten hebben… Ik word meestal ‘s ochtends met een wijsje in mijn hoofd wakker (ook een titel van een ‘Lieke’, ‘Kinderen voor kinderen’, weet u nog?). En tot en met het douchen weet ik nog waar die wijsjes vandaan komen, daarna gaat het op in de routine van de dag en verdwijnen ze naar de achtergrond, om af en toe ineens weer op te poppen, als een duizendknoop-plantje in een feng-shui-aangelegde tuin… (die woordspeling leg ik niet uit).

Het wordt volgens mij pas écht gevaarlijk als je wakker wordt met een Lieke en het níet meer kunt herleiden…
Hoe dan ook: ik hoorde dít Lieke voor het eerst van The King’s Singers, lang geleden, het staat op de LP in de afbeelding en die heb ik ooit gehad. Waar zou die gebleven zijn?

Het nummer is natuurlijk eigenlijk van Kenny Rogers, heel veel Amerikaanser komt het niet. Hoor hoe de door en door Engelse mannen van King’s College keurig ‘mid-atlantic’ zingen, ik moet er altijd om glimlachen.
Het Lieke is mij bijgebleven vanwege de ijzersterke tekst, die zo klopt dat ik het vrijwel meteen in zijn geheel kon onthouden. Hier is het thema:

You’ve got to know when to hold ‘m, know when to fold ‘m,
know when to walk away, know when to run.
You never count your money, when you’re sittin’ at the table.
There’ll be time enough for countin’, when the dealing is done.

Wat een motto!

Jonathan… en Beethoven

Och, het kan wel weer een keer, vindt u niet? Jonathan en Beethoven? Inmiddels is hij minstens een puber, in 2012, toen ik hem voor het eerst tegenkwam op YouTube was hij ongeveer 3 jaar oud. Ik zag Von Karajan erin terug en Seji Ozawa (die, inmiddels aan Alzheimer lijdend af en toe ineens in zo’n directie-modus schiet en dan dirigeert als een kind, zeer ontroerend). Fascinerend is, dat hij het stuk van haver tot gort moet kennen… hij is keurig vóór op het orkest… ik snap het niet, maar geniet er zeer van.
Hij blijft er gelukkig kind bij, deze Jonathan… ik begrijp dat hij na dit filmpje een soort zegetocht langs orkesten heeft gemaakt. Inmiddels zal hij dat circuit ook wel weer verlaten hebben en nu rock en pop op zijn koptelefoon, maar toch: destijds liet hij mij geloven dat het met de opvolging van al die grote dirigenten wel snor zat… de klassieke muziek krijgt regelmatig een opdonder, maar ze leeft als nooit te voren, hoe moeilijk het ook af en toe is!

Fritz Wunderlich… wat een stem!

Vandaag eentje voor de knagers onder u, Fritz Wunderlich… ons veel te jong ontvallen (want van een keldertrap gevallen toen hij ergens eind 30 was, het voert te ver om dat hier te gaan behandelend…), met de aria van Tamino uit Mozart’s Zauberflöte. Wat een stem! Nog nergens gedateerd, terwijl de opname al een aardig eind oud is. De ideale tenor voor dit repertoire! Enjoy

Tranentrekkend goed

Licht melancholieke bui vandaag, dus het wordt opera. Een van de meest ontroerende opnames ooit: die van Rolando Villazon en Anna Netrebko in de finale van La Bohème (de film). Als er ooit tranen dwars zitten: kijk naar het moment dat hij zich realiseert dat er iets heel erg mis is… u houdt het gegarandeerd niet droog.

Role-model…

Vandaag Anneliese Rothenberger als ‘Lieke van de dag’. Een opname uit 1985. Suikerzoet allemaal, maar ik bedenk: in 1985 ging ik naar het conservatorium. Iemand in de toelatingscommissie (kweetnietweerwie…) zei dat mijn timbre het midden hield tussen Felicity Lott en Anneliese Rothenberger. Of het destijds als compliment bedoeld was waag ik te betwijfelen. Toelatingscommissies blinken in de regel niet uit door diplomatie. Maar nu ik Rothenberger alsnog hoor (lang leve YouTube) in 1985, besluit ik het alsnog als een compliment te zien. Ze werd in de operawereld vaak verguisd om haar werk in het operette en schlager-genre, maar ze deed haar ding en kwam ermee weg, vooral omdat ze haar ding góed deed. Ze heeft veel plezier gebracht (en was een echte diva, wat dat dan ook moge zijn). En ze was gewoon goed, verzorgd, gedisciplineerd in alles wat ze deed. Hulde!

Gesublimeerde woede

Effe lekker kwaad zijn, maar dan op zijn Mozart’s… als de Königin der Nacht in zijn Zauberflöte… Heerlijk! Je moet wel f-driegestreept kunnen zingen (dit voor de knagers onder u). Da’s ongeveer de hoogste noot die een vrouw kan zingen. Er zitten er een paar op de wereld die een g of een a halen, maar da’s vaak meer geluk dan wijsheid (zelfs die drie gestreepte f is vaak meer geluk dan wijsheid…). Bij mij zat-ie er niet op. Bij d-driegestreept hield het op (de hoogste noot uit de Carmina Burana). Maar mee-tetteren bij het gezongen gedeelte van de aria lukte wel en ik heb het van harte vaak gedaan, thuis… Therapeutisch, spaart (minstens een) sessie bij een psycholoog uit.

Seeräuber Jenny

TV kijkend, gisterenavond schoot het ‘Lieke van de dag’ voor vandaag me te binnen. ‘Seeäuber Jenny’. Dat harde Duits, dat direct aantikt aan je duistere kanten, heeft me altijd gefascineerd. En een gelikte stem hoef je er niet voor te hebben, wel een goed gevoel voor timing en het vermogen te ‘scheuren’ met je stem en de taal. Hildegard Knef kon dat; van alle opnames die ik doorakkerde won ze met kop en schouders!

Sommige mensen kunnen ook alles…

Min of meer op verzoek van echtgenoot wordt het weer een ‘double bill’ vandaag. Ik leg het uit: als we ‘s avonds redelijk laat niet meer aan een nieuwe serie willen beginnen zappen we – soms een beetje lusteloos en al slaperig – langs de opnamen die we lang geleden hebben gemaakt en niet willen weggooien. Zo ook gisteren: ‘Belgravia’ was af en aan ‘Homeland’ wilden we nog niet beginnen. Er was een opname van het geweldige ouwe-muziek-is-niet-dood-gezelschap L’Arpeggiata vanuit de Salle Gaveau in Parijs. Daar zongen ze allemaal de sterren van de hemel, maar ons viel dit keer een jonge alt (let wel: een man) op.
“Bwah,” zei ik, “wan klein mènneke…” (als ik moe ben let ik niet heel erg op mijn Nederlands). “En die stem… apart…”. We veerden even op en zochten hem op de IPhone op.
Het ging om Vincenzo Capezutto, een alt… en danser.
Nu, een nacht lekker geslapen verder zoek ik hem weer op en val zowat van mijn stoel. Sommige mensen kunnen ook alles…

Torreador!

Vergeet ik me toch gisteren het ‘Lieke van de dag’! Ik dacht er pas aan toen ik in bed lag… keje nagaan hoe ontspannen de dag was. En warm, we hadden een tochtje van maar 14 kilometer en ik was bekaf. Hitte kost mij altijd veel meer energie dan kou. Maar heerlijk was het wel.
U krijgt er vandaag twee voor één cent. Twee versies van hetzelfde Lieke dan hè…
Het blijft gegarandeerd de rest van de dag in uw hoofd hangen, deze ‘Torreador’ uit Carmen
Eerst Samuel Ramey, knàppe Samuel Ramey, jeugdige Samuel Ramey, die de trap af tript en op de tafel springt alsof hij een jonge god is (wat-ie natuurlijk ook is als Escamillo uit ‘Carmen’. let op hoe hij er ook weer af springt, precies in het ritme en zonder zijn ademcontrole te verliezen. de cht groten kunnen dat… Subtiele vertraging bij het refrein, door hemzelf en de dirigent bedacht. En die truuc met het rondzwaaien van de doek: heb ik van hem gejat tijdens mijn eigen ‘Carmen’-productie van nu alweer ruim 11 jaar geleden.

En, om te zorgen dat-ie écht blijft hangen, de opname tijdens de Proms in 2006, concertant dus, van mijn eigen geliefde Dima Hvorostovsky. Teksten aan de kassa, het Frans is niet echt om over naar huis te schrijven, maar het testosteron wel, dus wie neemt het hem kwalijk. En hier een subtiele versnèlling van het tempo tijdens het refrein. Het pietluttige vlaggetje aan het eind maakt zijn overwinning compleet, daar had ik iets groters en minder plastics verwacht, maar het publiek vond het allemaal prachtig.
Fijne dag!