Et in carnatus est

Mozart schreef aan zijn vader ergens vroeg in 1783 dat hij een mis wilde schrijven waarin hij zijn toenmalige verloofde Constanze als zijn vrouw naar Wenen wilde brengen. Het werd deze mis, waarin zijn vrouw bij de première in Salzburg op 26 oktober 1783 de solo’s zong. Inmiddels woonde het paar al in Wenen, maar ze waren effies op bezoek in Salzburg, bij de zus van Mozart (net mensen met zussen en broers en zo, die componisten…)
Bij de première waren alleen het Kyrie, Gloria en Sanctus klaar en het is nooit helemaal afgekomen; na de aria ‘Et incarnatus est’ is de rest van het Credo blanco en het hele Agnus Dei ontbreekt. Maar mooi, de rest, mooi!

De tekst:
Et incarnatus est de Spiritu Sancto
Hij heeft het vlees aangenomen door de heilige Geest
ex Maria Virgine. Et homo factus est.
uit de Maagd Maria en is mens geworden.

In het filmpje een opname met sopraan Arleen Auger, gedirigeerd door een van mijn favoriete dirigenten, Leonard Bernstein (‘Lenny’ voor vrienden…).

Het voorspel is al meteen raak, prachtig die tweestemmigheid in de blazers en kijk hoe Bernstein niet alleen met de stok maar ook met de ogen zijn musici de inzetten aangeeft. D’r is nog geen noot gezongen en ik zit al in vervoering. En die mooie lange lijnen en prachtige melodieën, zijn tijd ver vooruit is ‘Woolfie’ hier. Hoe makkelijk ‘glijdt’ de stem van Auger hier de muziek binnen. Zo getimed, zo zonder gedoe, zonder flauwekul. Hoeft ook niet, de muziek doet alles. Je hoeft niet te sperren met je mond in de hoogte, als je techniek maar goed is. Hoor hoe mooi ze samenwerkt met de blazers, Ze zingt ze eens voor, zij spelen haar eens voor. Mozart heeft dit geschreven voor iemand waar hij dol op was, zoveel wordt duidelijk. De camera ‘vangt’ ook mooi de drie hoofdrol-blazers: fluit, hobo en fagot. En die ademhalingstechniek van Auger, fabelachtig!

Let op de coda: op de eerste plaats zie hoe ver Bernstein vóór is op het orkest en volstrekt logisch: da’s dirigeren jongens, niet achter het orkest aan, maar zelf het initiatief en daar zit de kunde van een dirigent.

Eerst zet de hobo in, dan de sopraan, een terts hoger. Dan komt de hobo weer met een inzet, weer wat hoger alsof hij in wil halen. Dat gaan ze ‘vlechten’, en zuiver, zo zuiver…
En die brede grijns op het gezicht van Bernstein; zo tevreden… Soms is klassieke muziek ook leuk om naar te kijken.
Je maakt mij niet wijs dat niet iedereen met een beetje hart en smaak in zijn donder dit niet mooi vindt, nogmaals: therapeutische muziek.

Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *